Radio CQ HF7ST

SP2MKO S.K. 20 września 2023.
Głos Marka z dnia 13 czerwca 2023 - LIVE Nasłuch SP2MKO 40m #HAMRADIO  3Z9AM

Ekran fidera jest tylko wtedy ekranem dla anten otwartych (dipol otwarty, GP, G5RV, W3DZZ itp.),
kiedy jego długość jest w rezonansie w stosunku do żyły zasilającej.

Wstęp
W prosty sposób można przybliżyć omawiane zagadnienie przyrównując je do instalacji
odprowadzającej wodę deszczową z dachu budynku. Krótki fider niczym krótka rynna spowoduje
rozpylenie strumienia wody po całej stacji. Zbyt długi fider spowoduje dławienie spływającego strumienia wody.
Skutki? Biegające wszędzie wcz, tłumienie sygnału, awarie sprzętów ograniczające deklarowaną moc
oraz brak komfortu pracy operatora. Myślę, że z tych różnych minusów można stworzyć komiks - horror.
Moje plusy opisane są na końcu strony z uwagą, że mój LW pracuje pod CHA 250 F więc zależności
transformacji sygnału różnią się o standardowego LW.

Uwaga! Pochodne kombinacje, zastępowanie zamiennikami, wyciąganie wniosków przez wiedzę macaną
teoretycznie i tym podobne skutkuje niepowodzeniem na starcie projektu.  Zły stan transceiverów,
linii zasilających oraz samych promienników dyskwalifikuje i mija się z celem zastosowania tego i innych
rozwiązań - czyli jest to zawracanie Wisły kijem.

"W analizie systemów funkcjonuje pojęcie ograniczeń i reguł. Jedna z prostszych i najładniejszych definicji
reguł to: Reguły wyznaczają granice pomiędzy akceptowalnymi i nieakceptowanymi zachowaniami.
Reguły te są jak nierówności terenu kształtujące bieg rzeki: woda (procesy) płynie nie tam gdzie jej karzemy
a tam, gdzie jej najwygodniej – zawsze z góry na dół a nigdy pod górkę. Powiedzenie „zawracanie kijem Wisły” opisuje podejmowanie beznadziejnych, skazanych na przegraną, działań"...

Nie jesteś w stanie sprostać wymaganiom podstawowego odbioru i nadawania - odpuść całkowicie
to zagadnienie. Dla wszystkich innych zainteresownych będzie to godne pochwały rozwiązanie.

Zasada działania
https://www.youtube.com/watch?v=sZm4_v2KdN0
Przebieg zielony pole elektryczne , czerwony kolor pole magnetyczne .
Współzależności występujące w fiderze i antenach.
Omawiane zależności gwarantują prawidłowe działanie układu.

Proszę zapoznać się z opracowaniem Wojtka SQ5SAP,
który opisuje dokładnie zagadnienie pracy fidera zasilającego.

Budowa dla anten otwartych (dipol otwarty, GP, G5RV, W3DZZ itp.).
Prawidłowy odcinek fidera zasilającego wyliczamy ze wzoru:
300 / 3,650 / 4 x 0,66 = 13,56
300 - prędkość rozchodzenia się fali
3,650 - częstotliwość odpowiadająca harmonicznej na innych pasmach*
4 - 1/4 długość fali pozostającej w rezonansie
0,66 współczynnik skrócenia kabla - fidera. **

Budowa dla anteny Delta wg SP7LA. (Budowa obraz .jpg)
Prawidłowy odcinek fidera zasilającego wyliczamy ze wzoru:
300 / 3,550 / 2 x 0,66 = 27,88
300 - prędkość rozchodzenia się fali
3,550 - częstotliwość odpowiadająca harmonicznej na innych pasmach (początek pasma)*
2 - 1/2 długość fali pozostającej w rezonansie
0,66 współczynnik skrócenia kabla - fidera. **




* Jeżeli interesuje nas konkretna częstotliwość dla konkretnego pasma,
podstawiamy ją do wzoru.
** H1500    H1000    H1001    H500   9913   RG214   G213   H155   RG58 ALL   RG316
    0.83        0.83       0.83      0.81    0.84     0.66     0.66     0.81      0.67         0.70
 

Moje wcześniejsze układy anten pracowały bez omawianego dopasowania, czyli
przypadkowy odcinek RG 100 według powielanej wiedzy.
Efekt był przyzwoity jak na moje potrzeby wchodzenia w KF, choć inne stacje nadające
z podobną mocą posiadały znakomite osiągi w łącznościach i ten właśnie fakt nie dawał mi spokoju.
Z przyjemnością mogę napisać, że łączności niektórych operatorów z Markiem SP2MKO
nosiły w sobie dużo serdeczności, więc zacząłem wszystko to składać w jedną całość.
Operatorzy Ci, posiadali bardzo mocne sygnały 100 W oraz dużą pewność siebie.
Postanowiłem śledzić rozmowy Marka i stała się sytuacja do przewidzenia.
W rozmowie z Markiem otrzymałem info o filmie z jego wykładu "Bachorze 2017",
a efekt finalny właśnie opisuję i napiszę szczerze, że jest to efekt budujący bardzo pozytywnie.

Podstawowe informacje o tym rozwiązaniu, które jest warunkiem odpowiedniego dopasowania
linii zasilającej do anteny:
1. Ekran fidera jest tylko wtedy ekranem dla anten otwartych, czyli dipol prosty, GP, LW, itp,
kiedy jego długość jest w rezonansie w stosunku do żyły zasilającej.
2. Kiedy fider zasilający jest innej długości (dłuższy lub krótszy) jego ekran nie pełni funkcji
ekranu, ale staje się żyłą powrotną kumulującą powstawanie w.cz. w radio-szeku.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Pr%C4%99dko%C5%9B%C4%87_fazowa
https://www.youtube.com/watch?v=sZm4_v2KdN0

Zastosowanie baluna ma na celu zredukować w mądry sposób nadmiar linii zasilającej,
ale też pełni bardzo ważną funkcję przesuwnika fazowego czyli:
przesunięcie fazy rezonansu napięciowego o 90° w stosunku do rezonansu prądowego.
Inną zaletą tego rozwiązania jest:
zwiększenie impedancji po stronie ekranu celem wygaszenia pasożytniczych częstotliwości.

Przykłady

Balun w moim przypadku nawinięty jest na plastikowej puszce po witaminach o średnicy 10 cm.
Bez baluna, kiedy fider leżał swobodnie w pomieszczeniu osiągi były już znakomite.
Po zastosowaniu baluna pasmo 80 m i inne stały się bardziej elastyczne i wyciszone z szumów.
Zaletą jest też to, że zakres 1 MHz 80 m wymaga tylko jednego strojenia skrzynką FT-950 w środku.
Przy przejściu na  wzmocnienie w torze mikrofonowym oraz dopasowaniu linii zasilającej
stacja daje pełne zadowolenie. Dopasowanie wejścia oraz wyjścia sygnału fidera spowodowało
piękny i lepszy jakościowo odsłuch na wszystkich pasmach oraz wyższą i skuteczną moc nadawania.
Układ ten posiada jeszcze wiele innych właściwości i zagadnień do omówienia, ale to już zostawiam
całkowicie zainteresowanym operatorom w rozmowach z Markiem oraz z Wojtkiem.     


Dziękuję Markowi SP2MKO za pomoc w realizacji tego rozwiązania czyli:
godzin spędzonych na rozmowach telefonicznych, umiejętnym przekazaniu wiedzy i zastosowań
praktycznych tego  oraz innych układów.

Dziękujemy Wojtkowi SQ5SAP za opis pracy fidera
oraz pracę i zaangażowanie mające na celu dzielenie się wiedzą z innymi operatorami.
Wiedzą, która jest bardzo ważna w utrzymaniu sprawności i pełnej funkcjonalności naszych stacji.

Dziękuję.

Dla zainteresowanych lubiących eksperymenty a w szczególności redukcji szumów do granic możliwości,
proponuję przeprowadzić próby (posiadanie dwóch zestawów linii zasilających) zainstalowania
jednego balunu w drugim. Moje pierwsze próby wykazały, że wsunięcie tylko o 1/2 jednego
uzwojenia w drugi spowodowało wyciszenie szumów. Na ucho trudno to określić, ale widmo
pokazuje różnicę odczytu pasma. Przy zakłóceniach aglomeracyjnych i innych w czasie
pracy np. na CW mogą być to różnice znaczące.
Marek SP2MKO przysłał mi program do rozpracowania, który właśnie służy wybitnie do takich celów.
Spectran V2
Spectran to program do przeprowadzania analizy widmowej / wyświetlania wodospadu w czasie rzeczywistym lub odroczonym,
oprócz filtrowania dźwięku w czasie rzeczywistym (pasmo przenoszenia, odszumienie, odrzucanie pasma i szczytowanie CW)
sygnałów audio, przy użyciu karty dźwiękowej komputera PC do digitalizacji wejściowego sygnału analogowego lub przyjmując
jako dane wejściowe plik WAV. Jego właściwości są dobrze przystosowane do wyodrębnienia słabych sygnałów ukrytych w szumie,
dzięki wybieranemu rozmiarowi bin do 21 miliherców. Po przeciwnej stronie może wizualizować normalne sygnały CW,
rozwiązując pojedyncze kropki i kreski (z dość szybkim komputerem).
https://www.sdradio.eu/weaksignals/spectran.html

Zrzut ekranu panadaptera FT-950

Plusy?
Podsumowanie
Dawno, dawno temu łączności z PGA oraz FF ograniczały się do granicy
linii Zielona Góra, Bydgoszcz, Białystok. Z wielkim smutkiem słuchałem
kolegów nadających słowa: "również 59" ale zrzucałem to na słabą konfigurację
moich anten, niby strat CHA 250 F oraz niskiej mocy 100 W. Oczywiście piszę tu o przypadkach
łączności południowych przy słabej propagacji w pasmie 80 m.
Kiedy pierwszy raz zainstalowałem odcinek fidera zasilającego RG 100 o długości 13,54 m
nagle usłyszałem Redę, Wolin, Kołobrzeg oraz Gołdap. Po zainstalowaniu baluna oraz filtra
na zasileniu zasilacza, zastąpieniu LW 2,5 mm oplotem fidera RG 100 3,7 mm,
słyszałem odległe stacje terenowe z raportami od 33 przy 20 W do (w szczytach) 59 na 100 W.
Wieczorne próby z kolegami na mocy 5 -10 W wprawiały mnie w lekkie zdumienie i niedowierzanie, ale fakt
pozostał faktem. To nie był sen - tak stała się jawa. I tak: ZL na 40 m SSB czytałem na 55 a nawet 57.
Docieram na 160 m w FT8 do USA i Japonii (-14/60 w) i na 80 m do VC (-16/70 W), a przecież moje 100 W
pajęczyn blokowych to tylko namiastka prawdziwych instalacji anten pełnowymiarowych. Sukcesem i wielką radością
jest mieć coś więcej, niż mieć mniej i nic nie działać w tej kwestii.
O zabawie w CQ WW Contest  wspominam krótko:
Czułem się jak dziecko w latach 70-tych, kiedy to tata Janek kupił mi na raty nowiutki  ZK-147. :)
Radość bierze się z porządnego wyspania, smacznej kawy Tchibo z HF7STA, spokojnych nasłuchach,
łączności od czasu do czasu bez pośpiechu i liczenia QSO oraz mnożników.
Yaesu FT-950 to nie ten sam transceiver, który kupiłem w 2017 r. i użytkowałem przez prawie 3 lata.
Słyszę o "szumofonach" na pasmach. Ile z tych szumofonów nie jest tym jak się je określa?

Będąc amatorem obowiązuje mnie i innych  zapis: "świadczy lojalność, zachętę i pomoc innym
amatorom" , oraz: "utrzymuje swoją stację na wysokim poziomie techniki".
Takie są skutki modernizacji mojej stacji - pozytywnej modernizacji za sprawą Marka SP2MKO,
przed którym chylę czoło. :)
Za zgodą Marka dzielę się tą wiedzą, a zatem obowiązkiem jest upublicznienie wszystkich
poznanych informacji. Pamiętajmy również, że moje obecne instalacje nie posiadają strat połączeniowych,
a jeżeli już, to tylko minimalne przez trzy złącza UC-1. Fidery zasilające są wykonane na nowych kablach H 155.
Gdybym był mniej wymagający, pozostałbym z tym co posiadałem przez okres dwóch lat, ale ciągłe eksperymenty
są moja wielką pasją, więc kolejne wyzwania przyjmuję z wielką radością.
Nie jestem odosobniony w tych działaniach, ponieważ kolegów podobnie działających jest bardzo, bardzo wielu.

Jeżeli ktoś z Szanownych Kolegów chciałby podzielić się swoimi doświadczeniami
w tematach tu omawianych, proszę o przesyłanie swoich recenzji i spostrzeżeń nawet
anonimowych. Tylko w ten sposób dzielenia się wiedzą i doświadczeniem budujemy sprawność naszych
stacji dla siebie i dla innych. Radość z takich praktycznych zastosowań i ulepszeń stacji 100 W
posiada czasem o wiele większą radość z mocy nadawa i odbioru w porównaniu do mocy kilku kW.

Pozdrawiam Wszystkich pozytywnych eksperymentatorów, praktyków oraz  modernizatorów. :)
Aby nasze TRX-y emitowały i odbierały takie fale z anten do jakich są przystosowane, a nie przypadkowe,
które wprowadzane i powielane były przez lata.




W praktyce

Próby na 160 m w FT8. Przy wcześniejszych qso na 160 m
moje sygnały 50-60-70 W docierały do Ameryki i Azji ale o połowę słabsze na -22, -24.
Tym razem Japonia z sygnałem -14 mocą 50 W.
-------------------
28.X.20 r. Godzina 19.20. Słucham rozmów kolegi OZ  z kolegą  PA/QRP w paśmie 80 m.
QSO OZ1D 56 57. Cicho, przyjemnie i radośnie...